آفت دهان، که به آن استوماتیت آفتی عود کننده هم گفته میشود، زخمهای کوچک و کمعمقی هستند که در داخل دهان ایجاد میشوند. این زخمها معمولاً گرد یا بیضی شکل هستند، با لبههای قرمز و مرکز سفید یا زرد. آفت دهان میتواند دردناک باشد و غذا خوردن و صحبت کردن را دشوار کند.
انواع آفت دهان:
- آفتهای جزئی: شایعترین نوع آفت هستند. معمولاً کوچک هستند و طی یک یا دو هفته خود به خود از بین میروند.
- آفتهای بزرگ: بزرگتر از آفتهای جزئی هستند و ممکن است چند هفته طول بکشد تا بهبود یابند.
علت آفت دهان:
علت دقیق آفت دهان ناشناخته است، اما محققان معتقدند که ترکیبی از عوامل در ایجاد آنها نقش دارند، از جمله:
- عوامل ژنتیکی: اگر سابقه خانوادگی آفت دهان دارید، احتمال ابتلا به آن بیشتر است.
- سیستم ایمنی بدن: آفت دهان ممکن است به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به سلولهای سالم دهان ایجاد شود.
- محرکها: برخی از محرکها میتوانند باعث ایجاد آفت دهان شوند، مانند:
- آسیب به دهان (مانند گاز گرفتن گونه یا استفاده از مسواک خشن)
- استرس
- کمبود ویتامینها و مواد معدنی (مانند ویتامین B12، آهن، فولات و روی)
- برخی از غذاها (مانند شکلات، قهوه، توت فرنگی، تخم مرغ، آجیل، پنیر و غذاهای تند یا اسیدی)
- تغییرات هورمونی
- برخی از داروها
علائم آفت دهان:
علائم اصلی آفت دهان عبارتند از:
- زخمهای کوچک، گرد یا بیضی شکل با لبههای قرمز و مرکز سفید یا زرد
- درد، که ممکن است از خفیف تا شدید باشد
- سوزش یا سوزن سوزن شدن در دهان 1 تا 2 روز قبل از ایجاد زخم
- مشکل در غذا خوردن، صحبت کردن یا بلعیدن
- تورم غدد لنفاوی در گردن
تشخیص آفت دهان:
معمولاً پزشک میتواند آفت دهان را با معاینه دهان تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است برای رد سایر علل احتمالی زخمهای دهان، آزمایش خون انجام شود.
درمان آفت دهان:
هیچ درمانی برای آفت دهان وجود ندارد، اما روشهایی برای تسکین درد و ناراحتی و کمک به بهبود سریعتر زخمها وجود دارد. برخی از درمانهای خانگی برای آفت دهان عبارتند از:
- استفاده از دهانشویههای بیحسی: مانند بنزوکائین
- استفاده از ژلهای محافظ: برای پوشاندن زخم و جلوگیری از تحریک آن
- مصرف غذاها و نوشیدنیهای خنک و نرم: که خوردن آنها آسانتر است
- اجتناب از غذاها و نوشیدنیهای تند، اسیدی یا شور: که میتوانند زخم را تحریک کنند
- استراحت کافی و مدیریت استرس:
در صورتی که آفت دهان شما:
- بزرگ یا دردناک باشد
- بیش از دو هفته طول بکشد تا بهبود یابد
- مکرراً عود کند
- همراه با تب، بثورات یا سایر علائم باشد
باید به پزشک مراجعه کنید.
پیشگیری از آفت دهان:
هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از آفت دهان وجود ندارد، اما میتوانید با انجام اقداماتی برای کاهش خطر ابتلا به آنها، مانند:
- اجتناب از آسیب به دهان: از مسواک و نخ دندان نرم استفاده کنید، از گاز گرفتن گونه خودداری کنید و با احتیاط غذا بخورید.
- مدیریت استرس: تکنیکهای آرامشبخش مانند یوگا یا مدیتیشن را تمرین کنید.
- مصرف یک رژیم غذایی سالم: که شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل باشد.
- مصرف مکملهای ویتامین و مواد معدنی: با مشورت پزشک خود